گروه علم اطلاعات و مدیریت دانش

• تاریخچه گروه: اولـین گروه  علوم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران  در دانشگاه تهـران بـا یـاری متخصصـان  و نیز تلاش‌های شادروان ایرج افشار  مدیر طرح نوسازی کتابخانه‌های دانشگاه تهران و کتابشناس نامی ایران، در سال تحصیلی 1345در دانشکده نوپای علوم تربیتـی آغـاز بـه کـار کـرد.

• اهداف و ماموریت های گروه:

علم اطلاعات و مدیریت دانش دو رشته مرتبط با یکدیگر هستند که به مطالعه و مدیریت اطلاعات می پردازند. علم اطلاعات یک رشته میان رشته ای است که از علوم کامپیوتر، ریاضیات، آمار، روانشناسی، جامعه شناسی و سایر رشته ها استفاده می کند تا به درک و استفاده از اطلاعات کمک کند. مدیریت دانش فرآیند سازماندهی، مدیریت و استفاده از دانش در یک سازمان است .علم اطلاعات و مدیریت دانش هر دو اهمیت زیادی در دنیای امروز دارند. در دنیای مدرن، اطلاعات به سرعت در حال تولید وتوزیع است. این می تواند دشوار باشد که در میان حجم عظیمی از اطلاعات، اطلاعات مفید و مرتبط را پیدا کنید. علم اطلاعات می تواند به شما کمک کند تا اطلاعات را پیدا، سازماندهی و مدیریت کنید . مدیریت دانش نیز می تواند به سازمان ها کمک کند تا دانش خود را به طور موثرتری مدیریت کنند. دانش یک دارایی ارزشمند است که می تواند به سازمان ها در بهبود تصمیم گیری، نوآوری و بهره وری کمک کند. مدیریت دانش می تواند به سازمان هاکمک کند تا دانش خود را به اشتراک بگذارند، حفظ کنند و به روز نگه دارند.علم اطلاعات و مدیریت دانش رشته های در حال رشدی هستند که به طور مداوم در حال تکامل هستند. این رشته ها به طورفزاینده ای مورد توجه سازمان ها و افراد قرار می گیرند زیرا اهمیت اطلاعات در دنیای مدرن افزایش می یابد.

علم اطلاعات مطالعه و مدیریت اطلاعات است. این رشته از علوم کامپیوتر، ریاضیات، آمار، روانشناسی، جامعه شناسی و سایررشته ها استفاده می کند تا به درک و استفاده از اطلاعات کمک کند .

برخی از مفاهیم کلیدی علم اطلاعات عبارتند از:

اطلاعات : اطلاعات داده ها یا داده های پردازش شده ای است که معنادار هستند. اطلاعات می تواند در قالب متن، تصویر، صدا،فیلم یا هر فرمت دیگری باشد .

کتابخانه شناسی : مطالعه و سازماندهی اطلاعات است. کتابخانه شناسی شامل ایجاد سیستم های طبقه بندی، فهرست بندی وجستجوی اطلاعات است .

بازیابی اطلاعات : فرآیند یافتن اطلاعات مورد نیاز است. بازیابی اطلاعات می تواند شامل استفاده از موتورهای جستجو، پایگاه های داده و سایر ابزارها باشد .

مدیریت دانش شامل شناسایی، جمع آوری، سازماندهی، ذخیره سازی، اشتراک گذاری و استفاده از دانش است .مدیریت دانش فرآیند سازماندهی، مدیریت و استفاده از دانش در یک سازمان است. دانش یک دارایی ارزشمند است که میتواند به سازمان ها در بهبود تصمیم گیری، نوآوری و بهره وری کمک کند .

برخی از مفاهیم کلیدی مدیریت دانش عبارتند از :

دانش : دانش اطلاعات سازماندهی شده است. دانش می تواند در قالب تجربه، مهارت، تخصص یا سایر فرمت ها باشد .

دانش سازمانی : دانشی است که توسط یک سازمان ایجاد، به اشتراک گذاشته و استفاده می شود. دانش سازمانی می تواند شامل دانش رسمی، مانند دستورالعمل ها و فرآیندها، یا دانش غیر رسمی، مانند دانش تجربی کارکنان باشد .

مدل های دانش : روش هایی برای نمایش و مدیریت دانش هستند. مدل های دانش می تواند به سازمان ها کمک کند تا دانش خود را درک و مدیریت کنند .

فناوری های مدیریت دانش : ابزارها و فناوری هایی هستند که برای مدیریت دانش استفاده می شوند. فناوری های مدیریت دانش می تواند به سازمان ها کمک کند تا دانش خود را به اشتراک بگذارند، حفظ کنند و به روز نگه دارند .

علم اطلاعات و مدیریت دانش) LIS) یک رشته میان رشته ای است که به مطالعه و توسعه نظریات، روش ها و ابزارهای مرتبط با تولید، سازماندهی، ذخیره، دسترسی، استفاده و تأثیر اطلاعات می پردازد. این رشته به طور گسترده ای در کتابخانه ها،آرشیوها، موزه ها، شرکت ها و سایر سازمان هایی که به مدیریت اطلاعات می پردازند، استفاده می شود.

برخی از کاربردهای این رشته  در جامعه عبارتند از:

• مطالعه و تحلیل فرآیندهای تولید، سازماندهی، ذخیره، دسترسی، استفاده و تأثیر اطلاعات
• توسعه و استفاده از فناوری های جدید برای مدیریت اطلاعات
• آموزش افراد در مورد نحوه استفاده از اطلاعات به طور موثر
• تحقیق در زمینه های مرتبط با علم اطلاعات و مدیریت دانش

چند نمونه از کاربردهای علم اطلاعات و مدیریت دانش در دنیای واقعی:

• محققان از علم اطلاعات و مدیریت دانش برای توسعه ابزارهای جدید برای دسترسی به اطلاعات علمی استفاده می کنند.
• کتابداران از علم اطلاعات و مدیریت دانش برای سازماندهی منابع کتابخانه و کمک به کاربران در یافتن اطلاعات مورد نیاز خوداستفاده می کنند.
• کارشناسان پزشکی از علم اطلاعات و مدیریت دانش برای جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات پزشکی استفاده می کنند.
• تجار از علم اطلاعات و مدیریت دانش برای بازاریابی محصولات و خدمات خود استفاده می کنند.

علم اطلاعات و مدیریت دانش یک رشته پویا و در حال رشد است که در پاسخ به نیازهای روزافزون جامعه به اطلاعات و دانش در حال تکامل است. این رشته فرصت های شغلی متنوعی را در زمینه های مختلف فراهم می کند و به افراد کمک می کند تا در دنیای اطلاعات امروز موفق شوند.

• اهداف گروه علم اطلاعات و دانش شناسی

  • تربیت متخصصان مدیریت اطلاعات به منظور مدیریت دانش سازمانی و اطلاعات مراکز پژوهشی

  • تربیت متخصصان آرشیو به منظور حفظ میراث فرهنگی کشور و اشاعه‌ی آن‌ها

  • تربیت متخصصان علم‌سنجی به منظور اعتلای و پیشرفت رشد علمی در کشور و در سطح بین‌المللی

  • تربیت متخصصان و مدیران کتابخانه‌های دانشگاهی، دیجیتالی و عمومی

  • انجام پژوهش‌های بنیادی و کاربردی مراکز مهم پژوهشی کشور

  • تربیت مشاوران اطلاعاتی کلیه سازمان‌ها و شرکت‌ها

• رشته های ارائه شده توسط گروه:

کارشناسی: علم اطلاعات و دانش‌شناسی

کارشناسی ارشد: گرایش‌های مدیریت کتابخانه‌های دیجیتال، مدیریت کتابخانه‌های دانشگاهی، مدیریت اطلاعات، مطالعات کتابخانه‌های عمومی، مطالعات آرشیوی و رشته‌ی علم‌سنجی

دکتری: گرایش بازیابی اطلاعات و دانش و گرایش مدیریت اطلاعات و دانش

• مدیرگروه: خانم دکتر سپیده فهیمی فر