آغاز به کار سامانه آموزش و آزمون اخلاق پژوهش (آوا)

سامانه آموزش و آزمون اخلاق پژوهش (آوا)، در راستای قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی، می‌کوشد گامی را در جهت آموزش و ارزیابی اخلاق پژوهش در کشور بردارد. این سامانه با ارائه بسته‌های آموزشی کاربردی، کوتاه و متن‌محور، دانشی پایه و مفید را از مهمترین چالش‌های اخلاق پژوهش که برای اجتناب از بدرفتاری‌های پژوهشی ضروری هستند، در اختیار کاربر قرار داده، و سپس از طریق آزمونی هدفمند، دانش کاربر در این زمینه را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. پژوهشگرانی که مایل به انجام و انتشار هر نوع محصول پژوهشی ازجمله پایان‌نامه/رساله، مقاله و کتاب هستند به گذراندن آزمون‌ دوره‌محور این سامانه تشویق می‌شوند. هر بسته آموزشی این سامانه،‌ متشکل از 4 بخش است: توضیحی در مورد چیستی چالش مورد نظر (مثلاً سرقت ادبی؛ رضایت آگاهانه؛ و غیره)؛ بحثی درباره جوانب اخلاقی آن چالش؛ ارائه چند مورد تاریخی برای فهم بهتر چالش و ارتباط‌دادن آن با واقعیت‌های دانشگاهی و پژوهشی؛ و معرفی چند منبع مهم برای مطالعه بیشتر. بر اساس محتوای هر بسته، مجموعه سؤالاتی برای آزمون طراحی شده، ‌و درکل خزانه‌ای از سؤالات متنوع آماده شده است. سامانه در هر آزمون به شکل تصادفی 20 پرسش را از تمام بسته‌های آموزشی به هر کاربر اختصاص می‌دهد. افرادی که با اخلاق پژوهش آشنا هستند و صرفاً مایل به دریافت گواهی اخلاق پژوهش‌اند میتوانند بدون رجوع به بخش آموزش به پرسش‌های آزمون طراحی‌شده پاسخ دهند. در طراحی بسته‌ها و خزانه سؤالات از منابع متنوعی بهره برده شده است. بسته‌ها و سؤالات پس از آماده‌سازی اولیه، مورد بررسی گروهی از متخصصان حوزه اخلاق پژوهش قرار گرفته‌اند و درنهایت در شکل کنونی ارائه شدند. بااین‌حال باتوجه به پویابودن حوزه اخلاق پژوهش، بسته‌ها و سؤالات در بازه‌های زمانی مشخصی به‌روزرسانی خواهند شد. در طراحی تصاویر تزئینی بسته‌های آموزشی، از تصویر‌ساز بینگ مایکروسافت (image creator from Microsoft bing) استفاده شده است؛ ‌به این شکل که با ارائه توصیف‌هایی از این تصویرساز خواسته شده تا تصویر یا تصاویری را مطابق با توصیف ‌ارائه‌شده بسازد، سپس برخی تصاویر ساخته‌شده مورد تعدیل و تغییر بیشتر قرار گرفته‌اند. نشانی سامانه آوا به شرح زیر است: https://ava.irandoc.ac.ir/