مشروح خبر یا مطلب:
دکتری: بازطراحی خط مشی بودجه کشور در حوزه علم و فناوری- ۱۶ بهمن ماه
دکتری: بازطراحی خط مشی بودجه کشور در حوزه علم و فناوری- ۱۶ بهمن ماه
پوستر دفاعیه در پایین صفحه
عنوان رساله/پایان نامه | بازطراحی خط مشی بودجه کشور در حوزه علم و فناوری |
نام دانشجو | امیرحسام بهروز |
مقطع تحصیلی | دکتری |
رشته تحصیلی | خط مشی گذاری عمومی |
استاد راهنمای اول | دکتر علی اصغر پورعزت |
استاد راهنمای دوم | دکتر فرهاد دژپسند |
استاد راهنمای سوم |
|
استاد مشاور اول | دکتر مجتبی امیری |
استاد مشاور دوم |
|
استاد مشاور سوم |
|
استاد داور اول | دکتر سعید شیرکوند |
استاد داور دوم | دکتر غلامحسین نیکوکار |
استاد داور سوم | دکتر عزت ا... عباسیان |
استاد داور چهارم | دکتر فرهاد رهبر |
روز دفاع (مثلا: دوشنبه) | چهارشنبه |
تاریخ دفاع (مثلا: 15/11/1397) | 16/11/1398 |
ساعت دفاع (مثلا: 14:30) | 18:30 |
مکان (ساختمان و کلاس) | ساختمان الغدیر – طبقه اول- تالار جنبی الغدیر |
چکیده رساله/پایاننامه | نظام بودجه ریزی به عنوان یک ابزار مهم و حساس برای برنامه ریزی عملیات و فعالیت های دولت، به موازات رشد و توسعه دولت و جامعه مراحل و تحولات مهمی را پشت سر گذاشته و امروزه بصورت یک نظام پیچیده فنی و مالی در آمده است و امروزه بودجه منعکس کننده انواع برنامه ریزی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، علمی و فرهنگی جامعه است.در حال حاضر در اقتصادی مبتنی بر دانش، دولت های مختلف تحت فشار قوی برای توسعه علم و فناوری کشور و در نتیجه آن رشد اقتصادی و افزایش رفاه و آسایش مردم هستند. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ های ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻴﺎزﻫﺎ و ﻣﺸﻜﻼت اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﻜﻼت ﺟﺎﻣﻌﻪ و اﺳﺘﻔﺎدة ﺑﻬﻴﻨﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻫﺎی ﻣﺤﺪود، ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ فعالیت های علمی و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪی و در راﺳﺘﺎی ﻧﻴﺎزﻫﺎی اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮد. رویکرد اصلی در این زمینه انجام فعالیتهای تحقیق وتوسعه در صنایع و کسب و کارها از یک سو و توجه به علم، فناوری و نوآوری در زمینه های مختلف می باشد. در این راستا توجه به یک سیستم بودجه ریزی مناسب که منابع کمیاب را به نحو بهینه به حوزه های هدفمند و اولویت دار علم و فناوری اختصاص دهد الزامی است. ﻫﺪف اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺸﺨﺼﺎت و ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی ﻧﻈﺎم مطلوب بودجه ریزی در حوزه پژوهش و فناوری می باشد. از آنجا که برای بهبود هر سیستمی ابتدا لازم است وضعیت فعلی آن بررسی شود، در این پژوهش شناخت خط مشی فعلی بودجه ریزی علم و فناوری کشور و مشکلات و موانع آن بررسی شده و سپس راهکارها و راهبردهایی برای اصلاح و بازطراحی خط مشی بودجه ریزی ارائه شده است. روﯾﮑﺮد ﻣﺪﻧﻈﺮ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، روﯾﮑﺮد ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ و از ﻧﻮع اﮐﺘﺸﺎﻓﯽ ﻣﺘﻮاﻟﯽ اﺳﺖ. ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﯿﻔﯽ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ به روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺗﻢ و با مطالعه وسیع ادبیات پیشین شامل مقالات، کتابها، طرح های پزوهشی و گزارش سازمانها و نهادهای مرتبط و همچنین اسناد و قوانین کشور آغاز شده و سپس با 42 نفر از مدیران نهادها، سازمان ها و وزارتخانه های حوزه علم و فناوری ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ عمیق شده است. در اداﻣﻪ، با ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دستورالعمل ها و رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ خط مشی های بودجه ای 15 کشور ( ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺑﺮﺗﺮ در میزان هزینه کرد تحقیق و توسعه در GDP و کشورهای برتر در رﺗﺒﻪﺑﻨﺪی ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ) ﺟﻬﺖ ﺗﺎﺋﯿﺪ و اﻓﺰاﯾﺶ اﻋﺘﺒﺎر ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﺑﺨﺶ ﮐﻤّﯽ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﺎﺋﯿﺪ موانع ،چالش ها و راهکارهای شناسایی شده و چارچوب پیشنهادی به روش دلفی فازی به خبرگان مراجعه شده است. ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ مشارکت کنندگان در پژوهش از رویکرد ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ و ﺑﻪ روش ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﺮﻓﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺨﺶ ﮐﯿﻔﯽ ﭘﮋوﻫﺶ در بخش مهمترین مسایل و مشکلات بودجه حوزه علم و فناوری ، 244 مانع (تم فرعی) در 24 تم(زمینه) اصلی بدست آمده است. در بخش توصیه و ویژگی های نظام بودجه ریزی مطلوب علم و فناوری در مجموع 217 راهبرد (تم فرعی) در 19 تم(زمینه) اصلی با تلفیق چهار منبع پژوهش بدست آمده است. در بخش کمّی پژوهش ، خبرگان به نتایج بدست آمده نمره اهمیت و اثرگذاری داده و عوامل را اولویتبندی نمودند. برحسب نتایج بدست آمده در بخش مسایل و مشکلات بودجه ریزی ، با حذف 3 تم در نهایت 21 عنوان (تم اصلی) بعنوان مهمترین مسایل و مشکلات نظام بودجه ریزی علم و فناوری شناسی شدند که برحسب اهمیت عبارتند از: نبود انسجام در خط مشی گذاری و راهبری علم و فناوری، خط مشی گذاری ناقص بودجه ریزی، تعدد مراجع خط مشی گذاری و موازی کاری، نظام سنتی بودجه ریزی، ضعف در تدوین سند بودجه، عدم باور به اهمیت و ضرورت پژوهش و فناوری، سیاسی کاری و عدم توجه به منافع ملی، نبود تقسیم کار ملی، ناکارآمدی نظام پژوهشی (کاربردی و مساله محور نبودن پژوهش ها)، نبود نظام ارزیابی اثربخشی و نظارت سیاستهای پژوهشی، اقتصاد رانتیر و نفتی، عدم توجه به طرف تقاضا ، شرایط نامناسب اقتصادی و فضای کسب و کار، عدم توجه به سایر منابع پژوهش و فناوری، عملکرد ضعیف نهادهای متولی پژوهش و فناوری، نبود فرآیند و شاخص های دقیق و شفاف تخصیص بودجه، ضعف عملکردی سازمان برنامه و بودجه، تغییرات سلیقه ای در تخصیص بودجه پژوهشی، ضعف نهادهای نظارتی، نبودنظام ارزیابی فعالیت ها و برنامه های دستگاه ها و نبود سامانه های اطلاعاتی یکپارچه و جامع. در بخش توصیه ها و ویژگی های نظام بودجه ریزی مطلوب علم و فناوری با حذف 1 تم و ادغام دو تم در نهایت 17 تم اصلی به عنوان راهکارهای بهبود و بازطراحی خط مشی بودجه علم و فناوری کشور بدست آمده است. این راهکارها برحسب اولویت عبارتند از انسجام در خط مشی گذاری و راهبری علم و فناوری، بودجه ریزی عملیاتی جامع و هوشمند در حوزه پژوهش و فناوری، تغییر نگاه بودجه ریزی در حوزه پژوهش و فناوری، اجماع بر سر اهداف و منافع ملی، تدوین نگاشت نهادی و نظام تقسیم کار ملی، فعالسازی سایر منابع تامین مالی پژوهش و فناوری و تقویت ابزارهای محرک طرف تقاضا، مشارکت و فعال سازی سایر نهادهای ذینفع پژوهش و فناوری، تسهیل فضای کسب و کاربویژه در حوزه پژوهش و فناوری، نهاد ملی علمی ایران (هدفمند نمودن بودجه دولتی پژوهش)، کارآمدنمودن بخش پژوهش درکشور و توجه اولویت ها و نیازها، بازطراحی و بهبود سند بودجه، زیرساخت ها و سامانه اطلاعاتی یکپارچه پژوهش و فناوری (سامانه اطلاعاتی اولویت ها و نیازهای پژوهشی، پتانسیل مراکز پژوهشی، پژوهشگران و متخصصان، نهادها ، دستگاه ها و شرکت های متقاضی)، نظام ارزیابی فعالیت ها و برنامه های دستگاه ها، تغییر نظام پرداخت بخش پژوهش و فناوری، حضور هوشمندانه و تسهیلگر دولت، نظارت محتوایی و عملکردی چابک و موثر و تقویت نقش آفرینی هوشمندانه مجلس. همچنین برحسب راهکارهای شناسایی شده، توصیه های خبرگان ،توجه به اسناد و قوانین بالادستی و ترازیابی کشورها نگاشت نهادی و چارچوب پیشنهادی خط مشی بودجه علم و فناوری کشور ارائه شده است. ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ادﺑﯿﺎت ﻧﻈﺮی ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﮐﻪ صرفا تعداد ﻣﺤﺪودی از ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎ ،با تمرکز صرف بر موانع و مشکلات، به بخشی از نظام بودجه علم و فناوری در کشور پرداخته اند ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ارزش ﻧﻈﺮی اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ اولا بررسی جامع و کامل نظام پژوهش و فناوری کشور و بررسی و دریافت نظرات تمامی بازیگران این حوزه بوده است ثانیا علاوه بر شناسایی مشکلات و موانع، به بیان راهکارها ی بهبود و بازطراحی خط مشی بودجه علم و فناوری پرداخته است. باتوجه به بررسی منابع چهارگانه پژوهش و دریافت نظرات مدیران و کارشناسان موثر نهادهای ذینفع حوزه علم و فناوری پیشنهادهای عملی ارائه شده است . بنابراین ارزش ﮐﺎرﺑﺮدی اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﯽ عمیق و امکان پذیر، مبتنی بر اسناد و پشتیبان های قانونی و برحسب دستگاه ها و نهادهای موجود و باتوجه به شرایط واقعی کشور بوده اﺳﺖ ؛ﮐﻪ در ﺻﻮرت اﺟﺮاﯾﯽ ﮐﺮدن آنﻫﺎ شاهد افزایش حجم و بهره وری منابع مالی پژوهش و فناوری، کاربردی تر شدن دانش در کشور، نظام جامع، چابک و بهره ور پژوهش و فناوری در کشور و در نهایت خیرکثیر علم و دانش در جامعه و برای مردم ایران اسلامی خواهیم بود. ﮐﻠﯿﺪواژﮔﺎن: بودجه علم و فناوری ، ﻧﻈﺎم ﺑﻮدﺟﻪرﯾﺰی، روﯾﮑﺮد ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ، ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺗﻢ، دلفی فازی، تامین مالی پژوهش و فناوری
|